Шылава Ірына Алегаўна (нар. 22.02.1960, Гродна) – савецкая і беларуская спартсменка (кулявая стральба), чэмпіёнка гульняў XXIV Алімпіяды ў Сеуле-1988, чэмпіёнка свету 1990 г., 10-разовая чэмпіёнка СССР 1982-1991 гг. Заслужаны майстар спорту СССР. Узнагароджана ордэнам “Знак Пашаны”.

Ірына Шылава расла спартыўнай і рухомай, марыла стаць гімнасткай. І калі ў 16-й сярэдняй школе горада Гродна праводзіўся набор у секцыю спартыўнай гімнастыкі, запісалася з задавальненнем. Там займалася некалькі гадоў, адначасова хадзіла з сяброўкай на курсы кройкі і шыцця.

Пазнаёмілася са стральбой Ірына Шылава ў 14 гадоў, калі ваенрук у яе школе прывёз аўтобус з пнеўматычным цірам, дзе кожны мог праверыць свае навыкі ў стральбе. Настаўнік падтрымліваў адносіны з трэнерамі па стральбе і мог рэкамендаваць тых ці іншых вучняў у секцыі. Так Ірына прайшла адбор. Аднак вялікага жадання ў сямікласніцы займацца такім відам спорту не было. Першы раз прабыла яна ў секцыі нядоўга. Аднак трэнеры запомнілі таленавітую вучаніцу і пераканалі займацца далей. Па збегу абставінаў, у каманды не даставала трэцяй дзяўчынкі на рэспубліканскія дарослыя спаборніцтвы, і Ірына дала сваю згоду на ўдзел у іх. У яе заставаўся месяц на падрыхтоўку, і за гэты час яна істотна палепшыла свае паказчыкі. На сваім першым чэмпіянаце Ірына ўстанавіла асабісты рэкорд, а таксама ўвайшла ў дзесятку лепшых. Менавіта пасля такога поспеху на рэспубліканскіх спаборніцтвах у Шылавай прачнулася любоў да стральбы.

У савецкі час нарматывы для хлопцаў і дзяўчат былі аднолькавыя, таму Ірыне неабходна было паказваць высокія вынікі, што ў яе і атрымлівалася, дзякуючы падтрымцы трэнера Барыса Грыня. Выканаўшы “майстра спорту” праз год, пасля пачатку трэніровак, праз тры гады Шылава стала “майстрам спорту міжнароднага класа” і трапіла ў юніёрскую зборную. Дарослая каманда чакала Ірыну ўжо ў 1982 годзе, пасля вымушанага перапынку, у сувязі з нараджэннем дачкі.

Пасля складанага пачатковага этапу ў дарослай зборнай з 1986 года Ірына Шылава пачынае новае ўзыходжанне. Яна вярнула сабе званне чэмпіёнкі краіны, абнавіла некалькі ўсесаюзных рэкордаў. Асноўны ўпор у падрыхтоўцы зрабіла на пнеўматыку, хоць і ў гэтым відзе стральбы канкурэнтак у яе хапала. У 1988 годзе на галоўных адборачных спаборніцтвах – чэмпіянаце краіны ў Мыцішчах – яна не толькі выйграла ў знакамітых саперніц, але і ўстанавіла два ўсесаюзныя рэкорды.

Здавалася, што Сеул стаў яшчэ бліжэй, але трэнерскі савет лічыў інакш. Ірыне прызначылі кантрольную стральбу. Вытрымаць такое псіхалагічны ціск можа далёка не кожны чалавек, але вонкава спакойная, удумлівая, з цвёрдым характарам Шылава настроілася і далей дамагацца сваёй мэты. А вось спускавы механізм яе вінтоўкі ў кульмінацыйны момант зламаўся. Але рушыла ўслед новая серыя, у якой Ірына зноў бліскуча страляла. Тут ужо і скептыкі змірыліся, дазволіўшы ёй ускочыць на падножку адыходзячага ў Паўднёвую Карэю алімпійскага цягніка.

У Сеуле, на стрэльбішчы нядзельнай раніцай сабраліся шматлікія гледачы, рэпарцёры. Усе чакалі, хто стане першым алімпійскім чэмпіёнам 1988 года. Адкрывалі барацьбу за медалі вінтовачніцы. У савецкай камандзе лідэрам лічылася Ганна Малухина, якой усе прарочылі перамогу. Але абедзве прэтэндэнткі на “золата” з СССР – і Малухіна, і Шылава ў першай серыі выбілі па 97 ачкоў, апынуўшыся далёка ад больш удалых. Нагнаць упушчанае рабілася праблематычна. Ірына Шылава, зрэшты, так не лічыла. Дзесяць стрэлаў у другой серыі прыйшліся ў цэнтр мішэні (100 ачкоў).

У трэцім падыходзе ўсе стрэлы Шылавай зноў трапляюць у цэнтр мішэні. У чацвёртай серыі Ірына саступала два ачкі Малухінай і Мэйл. А перад заключнай серыяй адразу тры спартсменкі – Шылава, Мэйл і кітаянка Чанг – мелі аднолькавую суму ачкоў (па 395), у Малухінай – 394. У фінальнай серыі Ірына Шылава адразу ж выйшла наперад. Найбліжэйшая пераследніца немка Шпербер, якая прабілася ў фінал толькі сёмай, перад апошнім стрэлам саступала нашай зямлячцы крыху больш за бал. Ад Ірыны патрабавалася толькі адно – не дапусціць грубай памылкі. З гэтай задачай яна справілася і адразу апынулася ў цэнтры ўвагі, бо стала алімпійскай чэмпіёнкай.

Далей рушылі ўслед яшчэ тры Алімпійскіх цыкла. На жаль, наблізіцца да алімпійскага п’едэстала Ірыне Шылавай больш не ўдавалася. У Барселоне яна выступала не ў сваім практыкаванні – так вырашылі трэнеры і пралічыліся, хоць 17 месца ў такім шчыльным па выніках відзе спорту вартыя павагі. Далей Ірына выступала за незалежную Рэспубліку Беларусь.

Прафесійная кар’ера Ірыны Шылавай доўжылася да 45 гадоў, аднак яна працягвала страляць ва ўласнае задавальненне яшчэ доўгі час, нават удзельнічала ў спаборніцтвах дзеля канкурэнцыі. Некаторы час працавала ў прадстаўніцтве НАК Беларусі ў Гродзенскай вобласці.

Жыве ў Беластоку (Польшча), дзе дапамагае мужу ў яго стралковым клубе.